Op vakantie met de elektrische auto? Doen!

Kun je met een elektrische auto met een gerust hart op vakantie? Sta je niet om de haverklap ellenlang te laden? En zijn er wel voldoende laadstations in het buitenland? Hoewel de elektrische auto steeds meer ingeburgerd raakt, vragen veel mensen zich af of een EV wel geschikt is voor een autovakantie. Om de vooroordelen uit de wereld te helpen, heeft Daniel Hanselaar, commercieel manager van WagenPlan, zijn persoonlijke ervaringen op papier gezet. Inclusief praktische tips en informatie om je vakantie met de EV nog beter te laten verlopen.

Deze zomer gingen we voor de tweede keer met het gezin (en de hond) in onze Tesla Model 3 Long Range op vakantie. Een stuk relaxter dan de eerste keer toen we nog niet wisten hoe we de informatie die de auto ons gaf, naar de praktijk moesten vertalen. Bovendien heeft Tesla een uitgebreide eigen snellaadinfrastructuur en een grote actieradius waardoor er dit jaar van ‘range anxiety’ eigenlijk geen sprake was.

Zoals ik gewend ben heb ik de auto de dag voor vertrek netjes schoon gemaakt, afgetankt (vol geladen), de ruitensproeier vloeistof aangevuld en de bandenspanning gecontroleerd. Meer is niet nodig, olie en koelvloeistof heeft een EV niet nodig. We nemen wel wat extra ruitensproeier vloeistof mee omdat het reservoir aan de kleine kant is om al het stof en de vele insecten van mijn voorruit te spoelen. 

We vertrekken ’s morgens om half 7 richting Route du Soleil die we dit jaar vanwege de verwachtte geringe drukte door de Corona-crisis wel durven nemen. Normaal rijden we over Parijs, Clermont Ferrand en Millau omdat het daar dan stukken rustiger is, al zijn er daar wel meer bergen die je actieradius behoorlijk kunnen beperken.  

Ik bepaal toch liever zelf waar en wanneer 

Hoewel de Tesla bij het invoeren van de bestemming direct aangeeft waar je het beste kunt stoppen om te laden, kiezen we onze stops liever zelf. De door de auto berekende laadpunten liggen namelijk zo ver uit elkaar dat je met 3-5% restlading aankomt. Daardoor krijg je als je in Frankrijk 130 km per uur gaat rijden al snel waarschuwingen om je snelheid te laten zakken wat de vakantiestemming niet ten goede komt.

De range die de Tesla zelf aangeeft ligt in sommige gevallen zo’n 10% hoger dan de werkelijkheid. Ga er dus vanuit dat als je Tesla 500 km aangeeft, de energie er na 450 km wel zo’n beetje af is tenzij je echt 80-100 km/u rijdt, geen tegenwind heb en de airco uitzet. Maar dat gaat wat mij betreft nog niet samen met een relaxte vakantiereis.

Waar zijn de superchargers en zijn ze vrij? 

Tesla heeft een app die aangeeft waar je Tesla-superchargers kunt vinden, wat de kosten per kWh zijn, of er plaatsen beschikbaar zijn en zo ja hoeveel. Kortom alle ingrediënten om de juiste keuze te maken. Dat maakt dat je met een gerust hart met de Tesla op vakantie kunt gaan. De reis begint in Utrecht en we plannen de eerste stop 345 km verderop in Arlon, België. Bij aankomst zijn er voldoende plekken vrij en staan er 4 auto’s te laden. Slechts 1 Fransman en verder voornamelijk Nederlandse Tesla’s, het bewijs dat het Nederlandse beleid om het gebruik van elektrische auto’s te stimuleren, werkt.

            "De range die de Tesla zelf aangeeft ligt in sommige gevallen zo’n 10% hoger dan de werkelijkheid."

Als voorloper in de markt heeft Tesla overigens als enige merk eigen laadstations met superchargers. Je vindt ze vooral op locaties in de nabijheid van of op het terrein van horecagelegenheden en hotels. In Arlon is het een Van der Valk hotel waarbij je als Tesla-rijder gebruik mag maken van de toiletten en de lobby. Je kunt er snacks kopen en natuurlijk lunchen, dineren en overnachten. Kortom, een samenwerking die voor alle partijen voordeel oplevert.

Twee supercharge punten op een laadbron

Tesla werkt met twee supercharge punten op een laadbron. Dat heeft consequenties voor de laadsnelheid. Waar je in je eentje met een snelheid van 780 km per uur laadt, is dat met een auto naast je nog maar zo’n 445 km per uur. Niet iedere Tesla-rijder is hiervan op de hoogte, daarom komt het nog wel eens voor dat er, terwijl je zit te wachten, een tweede auto op je laadpunt wordt aangesloten. Zie het positief: kun jij nog een extra kopje koffie nemen. Of twee. Op vakantie met de elektrische auto heeft zo z’n voordelen. 

Op naar de volgende stop

Na 53 kWh te hebben geladen gaan we op weg naar de volgende stop. Dat wordt Val de Meuse in Frankrijk, ongeveer 250 km verderop. Daar aangekomen hebben we nog 133 km over en laden we 49 kWh. We laden in het buitenland altijd 100 km meer dan het voorgenomen traject (in dit geval dus 350 km). Zo hoef je niet helemaal vol te laden waardoor je de laadtijd aanzienlijk beperkt en zonder stress in de auto zit.

 "Tot 80% kun je heel snel laden, daarna loopt de capaciteit terug om de levensduur van de accu te vergroten. Tussen de 10% en 80% heb je de optimale laadtijd." 

Laadpunt in Val de Meuse midden tussen de landerijen: een mooie omgeving maar geen horeca of ander vertier te bekennen.

Bij het laadpunt in Val de Meuse staat een soort porto cabine met toiletten en een koffieautomaat. Beperkte service dus, maar de hond kan er heerlijk rennen en achter de muizen aan jagen. Leuk voor de hond én de kinderen. Andere Tesla-rijders zijn beter voorbereid en zitten tijdens het laden met complete picknicksets in het gras te eten en drinken. Als je met de elektrische auto op vakantie gaat, word je gedwongen om wat vaker rust te nemen. Dan kun je er maar beter voor zorgen dat je ervan geniet. Een leerpunt voor volgend jaar: de vakantie begint echt als je in de auto stapt!

Nostalgie bij de supercharger

Na een half uurtje gaan we lekker uitgewaaid weer op pad naar onze volgende stop in Macon, ongeveer 225 km verderop. Daar aangekomen zijn we aangenaam verrast door de oude herberg en het boerderijtje bij de supercharger. Een nostalgische beeld van het Franse platteland gecombineerd met de hightech van nu!

In Macon nemen we contact op met Tesla omdat de supercharger bij het hotel dat we voor die nacht in Nimes hebben geboekt, volgens de Tesla-app en de boordcomputer maar beperkt beschikbaar is. Omdat ook Tesla niet weet wat er aan de hand is, nemen we zelf contact op met het hotel. Daar blijkt dat we zijn overgeboekt naar het hotel aan de overkant van de weg omdat zij nog dicht zijn. De openingstijden van de supercharger op hun terrein zijn daarom ook aangepast en is daarbij eigenlijk alleen bereikbaar als er iemand is. Maar er wordt me verzekerd dat ik me geen zorgen hoef te maken, we kunnen er gewoon laden. Gerustgesteld vertrekken we vervolgens met een range van 383 km in de accu (extra lading van 43 kWh) richting Nimes.

Op weg naar Nimes stoppen we na 220 km bij het Ibis hotel in Montelimar om nog 1 keer te laden (veel Tesla-superchargers liggen bij een Accor hotel zoals Ibis en Novotel). Er staat dan nog 178 km op de teller maar voor alle zekerheid laden we toch een beetje bij: 26 kWh in 15 minuten. Het is nog maar 123 km naar Nimes, maar zo hebben we voldoende stroom om de volgende charger in Narbonne te halen voor het geval de charger bij ons hotel toch gesloten blijkt te zijn. Uiteindelijk komen we rond 20 uur aan bij het hotel in Nimes waar we nog wat eten en bijtijds naar bed gaan. We hebben er ongeveer 1000 km op zitten, morgen volgt een vergelijkbare dag.

Idle Fee: boete voor te lang aan de laadpaal blijven staan

Omdat Tesla geen slapende auto’s bij de laadpalen wil, rekenen ze zogenaamde idle fees. Dit is een soort boete die je betaalt als je je auto, nadat deze vol is geladen, op de stekker laat staan. De idle fees beginnen ongeveer op 40 cent per minuut en worden in rekening gebracht als het laadstation voor ten minste 50% bezet is. Ze kunnen oplopen tot 80 cent per minuut bij een 100% bezetting van het laadstation. Dit is dus echt iets om rekening mee te houden als je na een overnachting niet 250 euro aan idle fees kwijt wil zijn.

Om idle fees te voorkomen, besluit ik de auto pas de volgende morgen tijdens het ontbijt aan de lader te zetten. De laadvorderingen kan ik via de Tesla-app in de gaten houden en ik wordt bovendien gewaarschuwd als de auto ‘vol’ is. Helaas blijkt dat het hek die morgen pas om 8 uur open gaat terwijl we om 7 willen vertrekken. Gelukkig komt er om 6:40 uur iemand langs die het hek voor ons opent waardoor we met een kleine vertraging rond half 8 kunnen vetrekken. Dat is toch wel anders dan met een ‘normale’ auto waarbij je altijd een pompstation verderop kunt pakken. Zeker in landen als Frankrijk en Spanje waar veel minder laadstations zijn dan in Nederland moet je je laadstops echt goed plannen. Vandaar die extra 100 km die we in het buitenland altijd laden voor het geval een laadstation niet werkt en we door moeten naar een volgend station. In Nederland is dat niet nodig vanwege de fijnmazige laadinfra.

 "Idle fees zijn een soort boete die je betaalt als je je auto, nadat deze vol is geladen, op de stekker laat staan."

Nog 1000 km te gaan

We vertrekken met een volle accu (52 kWh), ruim voldoende om in een keer Spanje te halen. Van de vorige vakantie weten we dat er een laadstation is bij de GPA Golfbaan van Catalunya, een supermooie omgeving waar we dan ook onze eerste laadstop van de dag hebben gepland.

Onderweg krijgen we plotseling de melding dat de superchargers buiten gebruik zijn!

Laden in een schitterende omgeving

We mogen gelukkig door en staan al snel als enige bij de lader. Maar de stekker te hebben aangesloten, krijgen we een foutmelding dat er geen stroom geleverd wordt. We verzetten de auto naar een andere lader en daar is het hetzelfde liedje: geen stroom. Zou de melding op het scherm dan toch kloppen? Maar dan zien we een stukje verderop een busje staan en blijken de laders een onderhoudsbeurt te krijgen. Gelukkig zijn ze daar 5 minuten later mee klaar en kunnen we laden. Tijdens het laden maken we een wandeling langs de schitterende golfcourse.

Laadstation bij de GPA Golfbaan van Catalunya

Er zijn ook minder mooie laadstations

Omdat we vanaf Catalunya weer 250 km moeten rijden en Valencia niet in een keer halen, laden we 50 kWh voor we verder rijden. We hadden minder kunnen laden voor de volgende stop, maar we weten dat het laadpunt in L‘Aldea niet veel soeps is. Het ligt naast een groot busstation met horeca van slechte kwaliteit en vieze toiletten. Omdat we nog veel stroom over hebben, hoeven we in L’Aldea maar 38 kWh te laden waarna we weer snel in de auto springen en doorrijden naar Valencia.

Voetbal en Burger King

Het laadstation in Valencia ligt op het terrein van een luxehotel naast de trainingsvelden van de plaatselijke voetbalclub Valencia CF. Een goede stop voor een lekkere maaltijd, maar er is helaas te weinig terrasruimte om buiten te eten en binnen eten we liever niet vanwege corona. Je zult begrijpen dat de kinderen blij zijn als we uiteindelijk bij de Burger King belanden.

Gratis rijden met de referral code

Omdat ik voor mijn vakantie een nieuwe Tesla-klant had aangebracht, ontving ik een referral code van Tesla. Hiermee werden de supercharge ladingen op de heenweg volledig gecompenseerd. Iedereen die een nieuwe klant aanbrengt, krijgt zo’n code die recht geeft op 1500 gratis ‘charge kilometers’. Omdat ik zuiniger rijd dan gemiddeld,  heb ik de volledige heenreis voor niets kunnen laden en zelfs een kleine 9kWh overgehouden voor de terugreis.

Nederlandse laadpas werkt niet

Spanje loopt overigens behoorlijk achter op Nederland qua laadinfrastructuur, al is energieleverancier Iberdrola druk bezig deze achterstand in te lopen. Probleem is wel dat veel van de inmiddels gerealiseerde snellaadstations nog wachten op een vergunning voor ze open mogen. Daarnaast zijn er nog vrijwel geen roaming-overeenkomsten met Nederlandse aanbieders waardoor je er, zelfs als de laadstations open zijn, vaak niet met je Nederlandse pas kunt laden. Voor je kunt laden, moet je dan eerst een app downloaden en een account aanmaken. Maar dat geeft dan wel weer vaak gedoe met declareren omdat je deze niet via de aan de lease gekoppelde laadpassen kan gebruiken. Niet iedere werkgever gaat daar even makkelijk mee om. Zorg dat je voor je met de elektrische auto op vakantie gaat weet waar je aan toe bent.

Gratis laden bij winkelcentra

Omdat elektrisch rijden nog niet ingeburgerd is, lokken veel winkelcentra klanten met gratis laden. De verschillen daarbij zijn groot, de ene keer is het een gereserveerde parkeerplek met een gewoon stopcontact terwijl bij je een ander winkelcentrum tijdens het winkelen gebruik kunt maken van een aantal Tesla Destination Chargers. Ik heb er dankbaar gebruik van gemaakt en ben uiteindelijk heen en weer naar Spanje gereden voor in totaal 85 euro incl. BTW!

Auto Pilot geeft meer ontspanning tijdens een lange autorit

Een feature als Auto Pilot maakt lange autoritten ook veel gemakkelijker. Zeker nu deze in de laatste updates heel veel beter is geworden. Waar je eerst regelmatig last had van Phantom Breaking (auto remt vol af door schaduw op de weg) is dat nu heel veel minder. Ondanks dat je nooit volledig op het systeem mag vertrouwen, weet je na enige tijd wel wat deze wel of niet kan. Het gevolg is dat je iets vaker weg kan kijken op de snelweg wat je ogen rust geeft en je minder moe wordt. Echter moet je altijd alert zijn om in te grijpen wanneer het fout gaat. Maar zoals gezegd maakt het systeem grote sprongen voorwaarts.

Softwarestoringen verhelpen

Er is een aantal manieren waarop je softwarestoringen kunt verhelpen. Je kunt bijvoorbeeld tijdens het rijden de twee scrollwieltjes op het stuur ingedrukt houden. Zo start je een soft reset, vergelijkbaar met een reset van je iPhone. Het scherm start automatisch opnieuw op waarna de storing meestal verholpen is. Is dit niet het geval dan kan een hard reset helpen, maar daarvoor moet je wel stilstaan, de auto in z’n P zetten en je rempedaal ingedrukt houden terwijl je tegelijkertijd de twee scrollwieltjes indrukt. Een derde mogelijkheid is de Tesla-app op je telefoon afsluiten, bluetooth en wifi uitzetten en de auto vervolgens na een harde reset een half uur te laten staan. De auto gaat dan in de slaapstand en dan komt deze er vaak met een laatste venijnige storing uit. 

Zitten er dan helemaal geen nadelen aan elektrisch rijden?

Natuurlijk wel, maar die worden naar mijn mening ruimschoots gecompenseerd door de vele voordelen. Bij Tesla heeft de software nog wel eens ‘een momentje’. Zo ging het tijdens deze vakantie fout bij de bediening van de radio. Als je die harder zette viel de radio uit en gingen er allemaal lampjes branden terwijl de boordcomputer aangaf dat de parkeerhulp niet beschikbaar was. En dat terwijl je met 130 km per uur op de snelweg rijdt. Ook valt het scherm nog wel eens uit, maar dat floept gelukkig ook vanzelf weer aan zodat je hoogstens een minuut zonder informatie zit.

Op vakantie met de elektrische auto: meer voor- dan nadelen

Al met al kun je volgens mij wel zeggen dat elektrische auto’s iets gevoeliger zijn voor (software) storingen dan conventionele auto’s. Maar omdat je bij de meeste storingen gewoon kunt doorrijden, zijn er wat mij betreft veel meer voor- dan nadelen.

En zeg nou zelf: een old school Nokia telefoon stoorde eigenlijk nooit terwijl de nieuwste smartphones vaker kuren vertonen. Maar uiteindelijk zijn we met z’n allen overgestapt op de smartphone vanwege de eindeloze mogelijkheden. En zo zal het bij elektrisch rijden ook gaan!